Rezerwat przyrody “Choczewskie Cisy”

Rezerwat przyrody “Choczewskie Cisy” o powierzchni 9,19 ha ustanowiony w 1961 r., położony w obrębie błot przymorskich w zachodniej części Pobrzeża Kaszubskiego w gminie obejmuje fragment zatorfionego obniżenia na styku z pagórkiem wydmowym.

Przedmiotem ochrony jest stanowisko naturalnie odnawiającego się cisa (Taxus baccata) w wielogatunkowym lesie mieszanym na jedynym tak obfitym stanowisku w województwie pomorskim.

W Polsce zasięg cisa obejmuje południową, zachodnią i północną część kraju, gdzie przeważnie występuje pojedynczo i na niewielkich wyspowych stanowiskach. Naturalność pochodzenia cisa na tych stanowiskach niekiedy trudno jest ustalić, gdyż często bywa sadzony. Najlepiej rośnie w warunkach łagodnego morskiego klimatu, na żyznych i świeżych glebach. Jest gatunkiem ściśle chronionym na terenie całego kraju już od roku 1423. Jego ochronę wprowadził król Władysław Jagiełło w celu zapewnienia ciągłości jego zasobów. Większe populacje cisa stanowią w Polsce olbrzymią rzadkość i dlatego chroni się je w rezerwatach.

Największy i najstarszy (od 1927 r.) rezerwat cisa znajduje się w Wierzchlesie w woj. Bydgoskim, gdzie rośnie kilka tysięcy okazów.

Cis jest zaliczany do najwolniej rosnących, najbardziej cienioznośnych i długowiecznych drzew iglastych. Wg C. Pacyniaka najstarszym okazem w Polsce jest cis w Henrykowie w woj. Wrocławskim liczący ok. 1250 lat i mający w obwodzie 520 cm.

Cis występuje w formie niewysokich drzew i krzewów, oddzielnie męskich i żeńskich. Na tych ostatnich ukazują się kuliste nasiona pokryte mięsistą, czerwoną otoczką (arillus), która jest jedynym elementem rośliny nie zawierającym trującego alkaloidu – taksyny.

Cis nie wytwarza żywicy. Jego drewno jest mocne i elastyczne o barwie czerwonawej, a igły ciemnozielone, miękkie, pod spodem jaśniejsze, bez białych pasków. Ze względu na jadalne nasiona, rozprzestrzenia się przy udziale ptaków.

W rezerwacie “Choczewskie Cisy” populacja cisa jest mniej liczna niż w Wierzchlesie (ok. 900 okazów policzonych w 1984 r.), lecz znacznie bardziej żywotna i dynamiczna. Około 60% populacji stanowią siewki 1 i 2 letnie. Zaobserwowano prawie zupełny brak małych cisów w przedziale wysokości 0,2-1,0 m. Nad wyjaśnieniem tej zagadki zastanawiają się zarówno leśnicy, jak i przyrodnicy (prawdopodobnie zgryzanie przez zwierzynę nie jest główną przyczyną). Pomimo tego populacja rozwija się. Kilkadziesiąt drzew osiąga w obwodzie ponad 30 cm a kilka najstarszych (w wieku ok. 145 lat) ma 140-150 cm w obwodzie oraz 10-13 m wysokości.

Przypuszcza się, że populacja cisa w rezerwacie wzięła swój początek z nasion przeniesionych z parku leśnego w Sasinie, który powstał w roku 1868 w ramach założenia zespołu dworsko-parkowego.

Teren rezerwatu reprezentuje bogatą mozaikę siedlisk zróżnicowanych pod względem wilgotności i żyzności gleb. Dawniej występowały tu naturalnie łęgi jesionowo-olszowe, olsy o lasy mieszane bukowo-dębowe. Ze względu na podmokłość terenu, wykonano tu niegdyś szeroko zakrojone prace melioracyjne, w wyniku których powstała sieć odwadniających. Mimo tego poziom wody gruntowej jest tu stosunkowo wysoki, co łącznie z dużą wilgotnością powietrza sprzyja rozwojowi licznej populacji cisa. W wyniku antropogenicznych przekształceń roślinności powstały nowe kombinacje gatunków i zbiorowisk. Najwięcej cech naturalnych zachował w rezerwacie łęg jesionowo-olszowy, którego drzewostan tworzy olsza czarna, z domieszką czeremchy zwyczajnej pospolitej. Obecność cisa w warstwie krzewów, podszytów i w runie jest dowodem zróżnicowania struktury wiekowej jego populacji. Przestrzennie przeważają zbiorowiska lasu mieszanego z udziałem buka, dębu i brzozy a w niektórych jego płatach dominuje sosna pochodząca z sadzenia, tworząc najstarszy w rezerwacie drzewostan. Spotyka się tu również cisa, graba oraz leszczynę.

Z roślin objętych ochroną gatunkową i rzadkich znaleziono tu m. in.: storczyka plamistego (Dactylorhiza maculata), wrzośca bagiennego (Erica tetralix), woskownicę europejską (Myrica gale), widłaka wrońca (Lycopodium selago), manne gajową (Glyceria nemoralis) oraz tojeść gajową (Lysimachia nemorum).

Ze względu na wrażliwość runa i siewek cisa na deptanie, nie wolno wchodzić na teren rezerwatu. Jego wnętrze można zobaczyć poruszając się poboczem szosy, biegnącej wzdłuż granicy rezerwatu.

Administratorem obiektu jest Nadleśnictwo Choczewo – tel. (058) 572 26 00

Dojazd na miejsce samochodem lub autobusem PKS do Sasina i stąd pieszo ok. 2 km.

“Tekst zaczerpnięto z folderu opracowanego na zlecenie Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Gdańsku”

Rezerwat Wąwozy Borkowskie

Rezerwat o typie florystycznym, bogaty w stary ok. 100 letni drzewostan, rozciągający się na przestrzeni 40,64 ha. Położony ok. 1 km od miejscowości Borkowo na terenie Gminy Choczewo. Powstał w 2005 roku. Rezerwat stanowi leśne zbocze będące integralną częścią doliny Chełstu. Nadrzędnym celem rezerwatu jest ochrona przyrody i zachowanie obszaru źródliskowego oraz gatunków roślin chronionych będących jego integralną częścią.

Rezerwat Wąwozy Borkowskie jest interesujący pod względem swojej formy geomorfologicznej, złożonej z cyrku źródliskowego, niskiego torfowiska przepływowego zasilanego wodami podziemnymi oraz zbocza porośniętego bujną roślinnością. Wśród ciekawszych gatunków chronionych występujących na terenie rezerwatu należy wymienić: wawrzynka wilczełyko, trzmielinę zwyczajną, leszczynę, widłaka, wrońca, stoplamka, tojeść gajową, czy podrzenia żebrowca.

Informacje zaczerpnięto ze strony Nadleśnictwa Choczewo.

Rezerwat przyrody „Mierzeja Sarbska”

Rezerwat został założony 8 grudnia 1976 roku na terenie Nadleśnictwa Lębork. Łączna powierzchnia obejmuje 546,95 ha gruntów. Mierzeja Sarbska niewątpliwie posiada walory przyrodnicze na skalę ogólnokrajową. Można ją przyrównać do zachodniej części Słowińskiego Parku Narodowego.

Mierzeja położona jest wzdłuż wybrzeża, graniczy od północy z plażą, a od strony południowej z Jeziorem Sarbsko. Celem rezerwatu jest ochrona wąskiego pasa wydm nadmorskich, który nie przekracza 1 km szerokości. Najwyższe z nich osiągają wysokość ponad 25 m n.p.m. Dodatkowo na terenie rezerwatu 400 ha pokrywają zbiorowiska leśne. W głównej mierze stanowią one zespoły boru bażynowego. Na terenie Mierzei Sarbskiej można spotkać mokre wrzosowiska wierzbowo-wrzościowe, które na terenie Polski są coraz rzadsze do zaobserwowania. Interesującym gatunkiem rośliny chronionej, na terenie rezerwatu jest woskowica europejska (Myrica gala), należąca do gatunku atlantyckiego, ściśle chroniona, w Polsce bardzo zagrożona. Oprócz wspomnianych gatunków występują jeszcze około 340 innych gatunków roślin, w tym 28 gatunków znajdujących się pod ochroną prawną. Wśród nich znajdują się: fiołek torfowy, przygiełka brunatna, wełniaczka darniowa, rosiczka okrągłolistna, długolistna i pośrednia, tuczyca bagienna, woskownica europejska oraz lnica wonna.

Informacje zaczerpnięto ze strony Nadleśnictwa Lębork.